KE rozmawia o przepływach kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej

W Brukseli odbyła się konferencja wysokiego szczebla poświęcona tematyce nieplanowych przepływów energii elektrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Europy Środkowo-Wschodniej (CEE). Gospodarzem spotkania był unijny Komisarz ds. Energii, Günther Oettinger, a w wydarzeniu udział wzięli m.in. przedstawiciele państw członkowskich, organów regulacyjnych oraz operatorów systemów przesyłowych z Europy Środkowo-Wschodniej oraz Belgii i Holandii. W konferencji uczestniczyli również wysocy rangą przedstawiciele Komisji Europejskiej, Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) oraz Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych energii elektrycznej (ENTSO-E). Urząd Regulacji Energetyki na spotkaniu reprezentował Marek Woszczyk, Prezes URE oraz Rafał Gawin, Naczelnik Wydziału ds. Operatorów Systemu Elektroenergetycznego w Departamencie Promowania Konkurencji.

Konferencję rozpoczął unijny Komisarz ds. Energii Günther Oettinger. Komisarz omówił zjawisko przepływów kołowych w europejskich sieciach elektroenergetycznych, ich wpływ na funkcjonowanie systemów oraz możliwe sposoby rozwiązania problemów związanych z przepływami nieplanowymi. Swój punkt widzenia na temat przepływów kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej zaprezentowali również przedstawiciele ENTSO-E, interesariusze z Polski, Niemiec, Czech oraz innych krajów, których systemy bezpośrednio doświadczają nieplanowych przepływów energii elektrycznej z Niemiec.

Prezes URE przedstawił oddziaływanie nieplanowych przepływów energii z Niemiec na bezpieczeństwo polskiego systemu elektroenergetycznego oraz funkcjonowanie rynków energii elektrycznej w Polsce i w całym regionie. Prezes Woszczyk podkreślił, że niekontrolowane przepływy energii na granicy polsko-niemieckiej wykorzystują znaczną część fizycznych zdolności przesyłowych połączeń transgranicznych polskiego systemu elektroenergetycznego. Powoduje to istotne ograniczenie zdolności przesyłowych oferowanych na zasadach rynkowych w całym regionie CEE i blokuje możliwości importu energii elektrycznej z Niemiec do Polski. Jednocześnie stale wzrastające przepływy nieplanowe coraz częściej powodują przekroczenie kryteriów bezpiecznej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, mimo podejmowanych przez operatora systemu przesyłowego środków zaradczych. Polski regulator przedstawił także możliwe do podjęcia działania w celu minimalizacji wpływu przepływów nieplanowych na KSE, podkreślając jednocześnie konieczność prawidłowego zdefiniowania stref rynkowych w regionie (tzw. bidding zones). Zdaniem Prezesa URE, właściwie określone obszary rynkowe pozwolą na ograniczenie negatywnych skutków związanych z przepływami nieplanowymi oraz ułatwią dalszą integrację rynku w regionie.

W trakcie konferencji swoje stanowisko przedstawiła także strona niemiecka. Przedstawiciel niemieckiego regulatora oraz operatora systemu przesyłowego (OSP) wskazywali, że przepływy kołowe są zjawiskiem typowym dla tzw. sieci gęstych i że w związku z rozwojem generacji wiatrowej ilość nieplanowych przepływów w przyszłości może wzrosnąć. Niemiecki OSP opisał wspólne inicjatywy podejmowane przez operatorów z regionu w celu zwiększenia bezpieczeństwa operacyjnego w regionie, w tym m.in. inicjatywę TSC (współpracy OSP na rzecz poprawy bezpieczeństwa pracy połączonych systemów elektroenergetycznych) oraz dotychczasowe prace nad wdrożeniem metodologii flow based (FBA) w regionie. Z kolei niemiecki regulator przedstawił możliwości krótko-, średnio- i długoterminowych rozwiązań problemu przepływów kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej, takie jak m.in. instalacja przesuwników fazowych, wdrożenie metody FBA w regionie, rozwój infrastruktury sieciowej i inwestycje w zdolności wytwórcze, zmiany w mechanizmie rekompensat międzyoperatorskich ITC czy wdrożenie założeń kodeksu sieciowego dot. alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi.

Podsumowania dyskusji dokonał Philipe Lowe, dyrektor Dyrekcji ds. Energii KE. Lowe zwrócił uwagę na potrzebę szerszego spojrzenia na sprawy polityki energetycznej Unii Europejskiej. W związku z celami UE w dziedzinie energetyki, w nadchodzących latach nastąpi dalszy rozwój produkcji energii ze źródeł odnawialnych, dlatego też niezbędne są dalsze inwestycje w infrastrukturę energetyczną. Lowe wskazał także na konieczność ciągłej bliskiej współpracy operatorów z regionu CEE.

Konferencja była dobrą okazją do wymiany poglądów i doświadczeń oraz wspólnej dyskusji na temat problemu, jakim są przepływy kołowe w Europie Środkowo-Wschodniej.